2024 yılında engelli raporu ile araç alımında çeşitli şartlar ve muafiyetler bulunmaktadır. İşte engelli bireyler için araç alımı ve şartları
1. Engelli Raporu Yüzdesi
- %90 ve üzeri engelli raporu olan bireyler, ÖTV muafiyeti ile araç satın alabilirler. Bu kişiler için motor hacmi sınırlaması olmaksızın araç alınabilir. Ancak, araç en az 5 yıl satılamaz.
- %40 ile %89 engelli raporuna sahip bireyler ise ÖTV indirimi ile araç alabilirler. Bu durumda genellikle araç özel donanımlı olur ve engelli kişi aracı kendisi kullanmak zorundadır.
2024 ÖTV Muafiyet Limiti
- 2024 yılı itibarıyla engelli araç alımında ÖTV muafiyet limiti 1.591.255 TL olarak belirlenmiştir. Bu sınırın üzerindeki araçlar için ÖTV muafiyeti uygulanmaz.
MTV Muafiyeti
- Engelli bireyler ayrıca Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) muafiyetinden yararlanabilirler. %90 ve üzeri engellilik durumunda, engelli kişi ya da 1. dereceden yakınları bu vergiden muaf olabilir.
Araç Kullanım Şartları
- %90 ve üzeri engelli raporu ile alınan araçları, engelli bireyin kendisi kullanabilir. Ayrıca, yakınları da aracı kullanabilir, ancak bu kişiler ruhsata işlenmelidir.
- %40 ila %89 oranında engelli raporu olan bireyler için ise özel donanımlı araç gereklidir ve aracı sadece engelli kişi kullanabilir.
Başvuru ve Gerekli Belgeler
- Engelli raporu ile araç alımı için Sağlık Bakanlığı onaylı bir engelli raporu gereklidir. Ayrıca nüfus cüzdanı, engelli raporu ve araç alımına ilişkin başvuru formu gibi belgeler hazırlanmalıdır. Başvuru sırasında bayi ile iletişime geçilir ve ÖTV muafiyeti uygulanarak araç satın alınır.
Bu şartlara uyan engelli bireyler, önemli vergi avantajlarından faydalanarak araç satın alabilirler.
ÖTV ve MTV Muafiyeti ile Alınabilecek Araçlar Hangileri?
Silindir Hacmi Sınırlaması
ÖTV ve MTV muafiyeti ile alınabilecek araçlar için motor silindir hacmi sınırı bulunur. Binek araçlarda bu sınır, en fazla 1.6 litre (1600 cc) olarak belirlenmiştir. Ticari araçlarda da aynı silindir hacmi kısıtlaması geçerlidir.
Araç Fiyat Sınırı
2024 yılında, ÖTV muafiyetinden yararlanabilmek için araçların fiyatı 1.591.255 TL limitini aşmamalıdır. Bu sınırın üzerindeki araçlar, ÖTV muafiyetine tabi olmaz.
Ticari Araçlar
Engelli bireyler, hafif ticari araçlar, minibüsler ve SUV tarzı araçları da ÖTV ve MTV muafiyeti ile alabilirler. Bu araçlar genellikle yük taşıma ve geniş aileler için tercih edilir.
Özel Donanımlı Araçlar
%40 ile %89 arasında engelli raporuna sahip bireyler, genellikle özel donanımlı araç satın alabilirler. Bu araçlar, kişinin engellilik durumuna göre özelleştirilmiş donanımlar içerebilir ve araç sadece engelli kişi tarafından kullanılabilir.
Elektrikli Araçlar
Elektrikli araçlar, engelli raporu ile alınabilir. Elektrikli araçların ÖTV oranı, içten yanmalı motorlara göre daha düşük olabilir, bu da ek bir avantaj sağlar.
Bu muafiyetler, engelli bireylerin araç satın alırken maliyet avantajı sağlamalarına yardımcı olur.
Engelli İndirimiyle Alınan Araba Satılabilir mi?
Engelli indirimi ile alınan araçlar, belirli kurallara göre satılabilir. 2024 yılı itibarıyla, engelli raporu ile ÖTV muafiyeti uygulanarak alınan araçların 5 yıl boyunca satışı yapılamaz. Bu süre zarfında araç satılmak istenirse, muaf tutulan ÖTV’nin ödenmesi gerekir. Ancak 5 yıl tamamlandıktan sonra araç serbestçe satılabilir ve herhangi bir vergi ödeme zorunluluğu olmaz.
Eğer araç sahibi 5 yıl bekledikten sonra aracını satarsa, yeniden ÖTV muafiyeti ile araç alma hakkına sahip olur ve yeni bir araç alabilir. Bu durum, hem %90 ve üzeri engellilik oranına sahip bireyler hem de %40-89 engelli raporu ile alınan araçlar için geçerlidir.
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Muafiyeti Nedir?
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Muafiyeti, Türkiye’de belirli ürünler üzerinden alınan ÖTV’nin, bazı gruplar için uygulanmamasını veya indirime tabi olmasını ifade eder. Özellikle engelli bireyler, araç alımlarında ÖTV muafiyetinden yararlanabilirler. Bu muafiyet, araç fiyatlarını önemli ölçüde düşürür ve engelli bireylerin daha uygun fiyatlarla araç sahibi olmalarını sağlar.
Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) Muafiyeti Nedir?
Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) Muafiyeti, belirli gruplar için motorlu taşıtlardan alınan yıllık verginin ödenmemesi anlamına gelir. Türkiye’de engelli bireyler ve bazı diğer özel statüye sahip gruplar bu muafiyetten yararlanabilirler. Bu muafiyet, engelli bireylerin araç sahipliği maliyetlerini azaltmaya yönelik önemli bir avantaj sağlar.
Engelli Araç Sahibinin Vefat Etmesi Durumunda ÖTV İstisnasından Yararlanılarak Satın Alınmış Aracın Veraset Yoluyla İntikalinde ÖTV Alınır Mı?
Engelli araç sahibinin vefat etmesi durumunda, ÖTV istisnasından yararlanılarak alınan aracın veraset yoluyla mirasçılara intikali sırasında ÖTV ödenmesi gerekmez. Ancak, bazı önemli noktalar bulunmaktadır
- 5 Yıllık Süre: ÖTV istisnası ile alınan araçlar, alındıktan sonra 5 yıl boyunca satılamaz. Eğer araç sahibinin vefatından önce 5 yıllık süre dolmamışsa, mirasçılar aracı satmak isterse, araca muafiyet kapsamında ödenmemiş olan ÖTV’yi ödemek zorundadırlar.
- Mirasçılara İntikal: Aracın mirasçılara intikali (veraset) sırasında, ÖTV muafiyeti aynen devam eder. Mirasçılar aracı bu süre zarfında kullanabilir, ancak satış işlemi için ÖTV yükümlülüğü doğar.
- Satış Durumu: Eğer 5 yıllık süre tamamlanmışsa, mirasçılar aracı ÖTV ödemeden satabilirler. Ancak 5 yıllık süre dolmadan araç satılacaksa, devlete muafiyetten kaynaklanan ÖTV bedelinin ödenmesi gerekecektir.
Bu düzenleme, hem engelli bireylerin vergi avantajlarını korurken, hem de mirasçılar için adil bir vergi politikası oluşturmayı hedefler.
Engelli ÖTV İndirim Hesaplama
Aracın Vergisiz Fiyatını Öğrenin
İlk adım, aracın ÖTV’siz fiyatını bulmaktır. Bu, aracın çıplak fiyatıdır ve bayilerden veya satıcılardan alınabilir.
ÖTV Oranını Belirleyin
Aracın motor hacmine ve türüne göre uygulanacak ÖTV oranını belirleyin:
- 1600 cc ve altındaki araçlar için ÖTV oranı genellikle %45’tir.
- 1601 cc – 2000 cc arasındaki araçlar için ÖTV oranı %80’tir.
ÖTV Hesaplama
ÖTV, aracın vergisiz fiyatına uygulanır. ÖTV oranını belirledikten sonra şu formülle hesaplama yapabilirsiniz.
- ÖTV tutarı = Aracın vergisiz fiyatı x ÖTV oranı
ÖTV’siz Araç Fiyatı
ÖTV indirimi ile alınacak aracın fiyatını bulmak için:
- Aracın vergisiz fiyatı + KDV tutarı = Toplam ödeme tutarı (KDV oranı genellikle %20’dir).
Örnek Hesaplama:
- Aracın vergisiz fiyatı: 500.000 TL
- ÖTV oranı: %45
- ÖTV tutarı = 500.000 TL x 0.45 = 225.000 TL
- KDV oranı: %20 (500.000 TL üzerinden)
- KDV tutarı = 500.000 TL x 0.20 = 100.000 TL
- Toplam indirimli araç fiyatı: 500.000 TL (vergisiz fiyat) + 100.000 TL (KDV) = 600.000 TL.
Bu hesaplama ile engelli bireylerin araç alımlarında elde edecekleri ÖTV muafiyetini belirleyebilir ve aracın toplam fiyatını öğrenebilirsiniz.
Engelli Sürücü Belgesi Nedir?
Engelli sürücü belgesi, engelli bireylerin motorlu taşıt kullanabilmeleri için özel olarak düzenlenen sürücü ehliyetidir. Bu belge, kişinin engel durumuna uygun araç kullanmasına olanak tanır ve belirli donanımlara sahip araçları kullanma yetkisi verir. Eskiden H sınıfı ehliyet olarak bilinen bu belge, yeni düzenlemelerle birlikte B sınıfı ehliyet kapsamında verilmektedir, ancak engelli bireylerin kullanımı için özel kodlarla işaretlenir.
Temel Özellikler
- Özel donanımlı araç kullanımı: Engelli sürücü belgesi, kişinin fiziksel engeline göre donatılmış araçları kullanmasına olanak tanır. Örneğin, el ile kontrol edilen gaz-fren sistemlerine sahip araçlar bu kategoriye girer.
- Sağlık raporu gerekliliği: Bu belgeyi alabilmek için Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş tam teşekküllü hastanelerden engelli sağlık raporu alınması gerekir. Raporda kişinin hangi koşullarda araç kullanabileceği belirtilir.
- Ehliyet sınıfı: Engelli bireyler, sürüş kabiliyetlerine göre otomobil veya motosiklet gibi farklı kategorilerde sürücü belgesi alabilirler. Sürücü belgesi üzerinde engellilik durumu ve kullanılacak aracın donanımıyla ilgili kodlar belirtilir.
Engelli sürücü belgesi, engelli bireylerin güvenli ve uygun şartlarda araç kullanmalarını sağlamak için düzenlenmiş olup, diğer sürücü belgeleri ile benzer haklar sunar, ancak aracın teknik donanımına yönelik bazı özel şartlar bulunur.