Hurda Belgeli Araç Nedir?
Hurda belgeli araç, artık kullanılmaz durumda olan veya ekonomik olarak tamiri mümkün olmayan uzun zamandır yatan araçlar için verilen bir belgedir. Bu belgeye sahip araçlar, trafik kaydından düşürülerek kullanım dışı bırakılır. Genellikle yaşını tamamlamış, hasar görmüş, trafik kazasında ağır şekilde zarar görmüş ya da kullanım ömrünü tamamlamış araçlar hurda belgesi alır. Bu belge alındıktan sonra, aracın trafiğe çıkması yasaklanır ve yasal olarak artık bir motorlu taşıt kabul edilmez.
Bu tür araçlar, hurda belgesi çıkarılarak trafik kaydından düşürülür ve ekonomik ömrünü tamamladığı için kullanım dışı bırakılır. Bu işlem, çevreye zarar vermemek, trafiği daha güvenli hale getirmek ve araç sahiplerine vergi yükümlülüklerini hafifletmek amacıyla yapılır.
Hurda Belgesi Nasıl Alınır?
Hurda belgesi almak için öncelikle aracın sahip olduğu özelliklere ve durumuna göre bazı adımlar atılması gerekir. İşte hurda belgesi alma sürecinde atılması gereken başlıca adımlar
- Aracın Durum Tespiti: Aracın hurdaya ayrılması için ekonomik ömrünü tamamlamış veya onarımı maliyetli hale gelmiş olması gerekmektedir. Aracın fiziki durumu incelenir ve eğer araç artık trafiğe çıkamayacak durumdaysa hurda belgesi almak için başvuru yapılabilir.
- Başvuru İşlemleri: Aracın sahibi, araç kayıtlarının bulunduğu Trafik Tescil Şube Müdürlüğü veya İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne başvurarak hurda belgesi almak için talepte bulunur. Bu süreçte aracın ruhsatı, plakaları ve kimlik gibi belgeler istenir.
- Araç Kaydının Silinmesi: Hurda belgesi çıkarıldıktan sonra aracın trafik kaydı silinir. Bu işlem, aracın artık trafiğe çıkamayacağı anlamına gelir ve araç üzerindeki vergi yükümlülükleri mtv de son bulur.
- Hurdaya Teslim Edilme: Belge çıkarıldıktan sonra araç, lisanslı bir geri dönüşüm tesisine teslim edilir. Bu tesislerde araç parçalarına ayrılır ve geri dönüşüme kazandırılır.
Hurda Belgeli Araç Satışı Mümkün Mü?
Hurda belgeli araçların satışına ilişkin belirli kısıtlamalar bulunmaktadır. Hurda belgesi almış bir araç, trafik kaydından düşürüldüğü için normal bir araç olarak satışı yapılamaz. Ancak bu durum, aracın tamamen işlevsiz kullanılamaz halde olduğu anlamına gelmez. Hurda belgeli araçların sahip olduğu bazı parçalar hala kullanılabilir durumda olabilir. Dolayısıyla bu araçların yedek parça olarak satışı mümkündür.
Genellikle motor, kaporta, far, lastik gibi sağlam durumda olan yedek parçalar, bu tür araçlardan çıkarılarak farklı araçlarda yedek parça olarak kullanılır. Bu sayede hem atıkların değerlendirilmesi hem de uygun maliyetli yedek parçaların piyasada bulunması sağlanmış olur.
Hurda Belgeli Araçların Yedek Parça Olarak Kullanılması
Hurda belgeli araçların trafiğe çıkması mümkün olmasa da, bu araçlar yedek parça kaynağı olarak değerlendirilebilir. Araç sahipleri ya da geri dönüşüm tesisleri, hurdaya ayrılmış araçların sağlam ve kullanılabilir durumdaki parçalarını söküp yeniden satışa sunabilir. Bu işlem hem araç sahiplerine ek bir gelir imkanı sunar hem de yedek parça ihtiyacı olan diğer araç sahiplerine daha uygun maliyetle satılmış olur.
Özellikle motor, şanzıman, kaporta, far, ayna gibi birçok parça, hurda araçlardan temin edilip farklı araçlarda kullanılabilir. Bununla birlikte bu tür parçaların satış ve montajı yasal düzenlemelere uygun şekilde yapılmalıdır.
Hurda Belgeli Aracı Trafiğe Çıkarmak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Hurda belgeli bir aracı yeniden trafiğe çıkarmak için normal koşullarda bir imkan bulunmamaktadır. Hurda belgesi almış bir aracın trafik kaydı tamamen silinir ve bu kayıtların yeniden aktif hale getirilmesi mümkün değildir. Ancak, çok istisnai durumlarda ve belirli yasal düzenlemelere göre bazı işlemler yapılabilir. Eğer hurda belgeli bir aracı özel bir izinle veya proje kapsamında yeniden kullanıma almak isterseniz, şu belgeler gerekebilir:
- Hurda Belgesinin İptali: Öncelikle, aracın hurda belgesinin iptal edilmesi gerekmektedir. Bu, ancak çok özel durumlarda ve yasal düzenlemelere uygun şekilde yapılabilir.
- Trafik Tescil Başvurusu: Hurda belgesinin iptalinin ardından araç yeniden tescil ettirilmelidir.
- Araç Muayenesi ve Uygunluk Raporu: Araç, trafiğe çıkmaya uygun olup olmadığını tespit eden bir muayeneye tabi tutulur ve bu muayeneden geçer not alması gerekir.
- Vergi ve Sigorta İşlemleri: Araç yeniden trafiğe çıkacağından, motorlu taşıtlar vergisi ve zorunlu trafik sigortası işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir.
Bu işlemler oldukça karmaşık ve nadir uygulanan süreçlerdir. Hurda belgeli araçların genellikle yedek parça olarak kullanılması tercih edilir.
Neden Hurda Belgesi Çıkartılır?
Hurda belgesi çıkartmanın birden fazla nedeni vardır. Öncelikle, ekonomik ömrünü tamamlamış bir aracın tamir maliyetleri, aracın değerini aşabiliyor. Bu durumda aracı trafiğe uygun hale getirmek, maddi olarak anlam ifade etmez ve hurda belgesi almak en mantıklı seçenek olur. Ayrıca, hurda belgesi alınarak trafik kaydı silinen Aracın trafik kaydı silindiği için motorlu taşıtlar vergisi yükümlülüğü ortadan kalkar ve araç sahipleri uzun vadede maliyetten tasarruf edebilir.
Diğer yandan, çevresel nedenlerle de hurda belgesi çıkartılabilir. Eski ve kullanım ömrünü tamamlamış araçlar, çevreye daha fazla zarar verir ve yüksek karbon emisyonlarına sahiptir. Bu araçların trafikten çekilmesi, çevre koruma açısından da önemli bir adım olarak kabul edilir.